Mapa biograficzna Alfonsa Lipniūnasa - podróż poznawcza

Talkoniai

Wieś Talkoniai, okręg Pasvalys, Litwa
12 marca 1905 r.

12 marca 1905 r. we wsi Talkonys w obwodzie Pasvalys na Litwie, w katolickiej rodzinieurodził się Alfons Lipnickas (w 1939 r. zmienił nazwisko na Lipniūnas), który w 1930 r. został księdzem, a w 1943 r. - więźniem obozu koncentracyjnego w Sztutowie. Jego rodzicami byli Dionizy i Konstancja Lipniccy.
Dom rodzinny został zbudowany wzdłuż zakurzonej drogi, ze starych bali, kryty strzechą, ale gościnny dla podróżnych i starannie utrzymany.

Kościół p. w. Najświętszej Maryji Panny Škaplierinė w Pumpėnai

Pl. Ąžuolyno 1, Pumpėnai, okręg Pasvalys, Litwa
14 marca 1905 r.

Alfons Lipniūnas został ochrzczony 14 marca 1905 m. w kościele p. w. Najświętszej Maryi Panny Škaplierinė w Pumpėnai.

Szkoła podstawowa w Pumpėnai

Ul. Panevėžio 53, Pumpėnai, Litwa
1917-1919 r.

Mimo że rodzice byli rolnikami, żyło im się ciężko. Mając 13 hektarów ziemi musieli wyżywić liczną rodzinę. W 1917 r. puścili Alfonsa do pierwszej klasy szkoły podstawowej w miejscowości Pumpėnai. Naukę w tym czasie przerwała epidemia tyfusu. W 1918 r. Alfons kontynuował naukę już w trzeciej klasie szkoły podstawowej. Chłopiec był uzdolniony naukowo, ukończył z wyróżnieniem szkołę podstawową.

Gimnazjum dla chłopców w Poniewieżu

Obecnie - Gimnazjum im. Józefa Balčikonisa w Poniewieżu, ul. Respublikos 47, Poniewież, Litwa
Lata 1919-1925

15 sierpnia 1919 r. Alfons dostał się do trzeciej klasy Gimnazjum dla chłopców w Poniewieżu. Od piątej klasy, zachęcony przez swojego nauczyciela języka litewskiego, zaczął pisać pamiętnik, który ukazuje codzienne życie cnotliwego, religijnego młodzieńca i jego stosunek do otaczającego go środowiska. Lubił organizowane w gimnazjum wieczory literackie, koncerty i wykłady, był głody wiedzy, ale zwykle nie zostawał na tańce, unikał hałaśliwej rozrywki. Już w liceum, przed egzaminami końcowymi, zaczął myśleć o powołaniu do kapłaństwa.

Grób ks. Alfonsa Lipniūnasa w Poniewieżu

Pl. Katedros 1, Poniewież, Litwa

12 września 1989 r. dzięki staraniom proboszcza katedry w Poniewieżu, prałata J. Antanavičiusa, oraz siostry ks. Lipniūnasa, A. Jankevičienė i jej syna K. Jankevičiusa, szczątki ks. A. Lipniūnasa sprowadzono z Polski i zgodnie z życzeniem biskupa K. Paltarokasa uroczyście pochowano na terenie przyświątynnym katedry Chrystusa Króla w Poniewieżu.

Katedra w Poniewieżu

Pl. Katedros 1, Poniewież, Litwa
Lata 1930-1935

Po święceniach kapłańskich młody i gorliwy kapłan otrzymuje pierwszą nominację z rąk biskupa poniewieskiego Kazimierza Paltarokasa. 28 czerwca 1930 r. ks. A. Lipniūnas został mianowany wikariuszem katedry poniewieskiej, a we wrześniu został także mianowany liderem młodzieży diecezji poniewieskiej.

Plebania katedry w Poniewieżu

Pl. Katedros 7, Poniewież, Litwa
Lata 1930-1935

Tuż po pierwszej Mszy św. w kościele w miejscowości Pumpėnai, po powrocie do Poniewieża ks. Alfons napisał w swoim dzienniku: „Oto Poniewież. Mały pokój na plebanii Katedry. W pokoju jest jedno krzesło, łóżko, stół i regał. To pierwsze, wymarzone miejsce mojego kapłaństwa“.

Więzienie w Poniewieżu

Ul. P. Puzino 12, Poniewież, Litwa
Lata 1933 - 1935

Oprócz duszpasterstwa i organizacji wychowania młodzieży, pracując w Poniewieżu, ks. Alfons dbał też o sytuację odrzuconych i marginalizowanych grup w społeczeństwie, o ich ochronę socjalną i moralną - odwiedzał więźniów w więzieniu w Poniewieżu. Na wygłaszane im wykłady chętnie przychodziło kilkuset więźniów więzienia w Poniewieżu.

Instytut Pedagogiczny w Poniewieżu

Ul. Ukmergės 56, Poniewież, Litwa
Kwiecień - wrzesień 1939 m.

Po powrocie z Francji w 1939 r. ks. Alfons miał rozpocząć nauczanie metodologii religijnej w Instytucie Pedagogicznym w Poniewieżu, ale kiedy Instytut przeniósł się do Wilna, również on przeniósł się tam mieszkać.

Mieszkanie przy ulicy Aušros Vartų 27-15, Wilno

Zgodnie z obecną numeracją - ul. Aušros Vartų 23, Wilno, Litwa
16 marca 1939 - 1943 r.

W 1939 r. ks. Lipniūnas wynajął dwupokojowe mieszkanie w Wilnie przy ul. Aušros Vartų 27-15. Jeden pokój był salonem, do przyjmowania gości, był większy, drugi - mniejszy, był sypialnią.
W mieszkaniu tym działała utworzona w lutym 1941 r. Fundacja wolności, która zajmowała się opieką nad ubogimi. Pomoc zmniejszała ubóstwo społeczeństwa, materialne i moralne wsparcie fundacji było ważne dla studentów, pacjentów, wdów i członków rodzin wygnańców.
W nocy 16 marca 1943 r. w tym domu ksiądz został aresztowany i przewieziony do obozu koncentracyjnego w Sztutowie. Później naziści zarekwirowali wszystkie pozostałe przedmioty w jego mieszkaniu.

Kaplica Matki Miłosierdzia w Ostrej Bramie

ul. Aušros Vartų 14, Wilno, Litwa
16 marca 1939 - 1943 r.

Ks. Lipniūnas swoją posługę kapłańską rozpoczął w Wilnie właśnie w Ostrej Bramy odprawiając Mszę św. przy cudownym obrazie Matki Bożej Miłosierdzia.
Gdy tylko Lipniūnas pojawiał się na ambonie, ul. Aušros vartų nie mogła pomieścić ludzi. Nawet ci, którzy rzadko chodzili do kościoła i nie byli gorliwymi wierzącymi, przychodzili posłuchać. Podnosząc ówczesne kłopoty ks. Alfons nie starał się umniejszać, gardzić człowiekiem, nie straszyć go diabłami, cierpieniem i piekłem, ale zawsze odwoływał się do sumienia, kończąc myślą dającą nadzieję - że można przezwyciężyć swoją grzeszność, walczyć, zdawał się łagodnie dotykać ramienia - mówiąc: Człowieku, jesteś wielki i cenny, więc bądź godny tego imienia.
W 1941 r. w czasie holokaustu publicznie bronił praw Żydów z kaplicy Ostrej Bramy.

Państwowy Instytut Pedagogiczny

ul. Aušros vartų 7A, Wilno, Litwa
1 grudnia 1939 r. - 1 lipca 1940 r.; 30 stycznia 1942 r. - 16 marca 1943 r.

Jesienią 1939 roku Państwowy Instytut Pedagogiczny został przeniesiony z Poniewieża do Wilna. W Wilnie Instytut mieścił się w dawnym klasztorze Bazilijonai. Adres siedziby Wileńskiego (państwowego) Instytutu Pedagogicznego w tym okresie to ul. Aušros vartų 9 (obecnie - ul. Aušros vartų 7A).
W tej instytucji naukowej ks. A. Lipniūnas wykładał socjologię i religię. Został także kapelanem Instytutu. Po zajęciu przez wojska sowieckie Wilna w czerwcu 1940 roku ks. Alfons stracił stanowisko w Instytucie Pedagogicznym.

Litewska Filharmonia Narodowa

ul. Aušros vartų 5, Wilno, Litwa
1939 - 16 marca 1943 r.

Ks. Lipniūnas był osobą publiczną, która aktywnie utrzymywała kontakty z nieliczną, ale poważaną litewską elitą intelektualną w Wilnie. Poeta Kazys Bradūnas pisał w swoich pamiętnikach: „Dla studentów literatów uniwersytetu, mimo że byliśmy ślepo oddzieleni od rozwoju literatury światowej, nie brakowało popołudniowych imprez literackich na uniwersytecie i publicznych wieczorów literackich w mieście - w Filharmonii. Z takich okazji czytaliśmy już prace naszych studentów poza murami uczelni. Na widowni recitali i wieczorów bywał także Lipniūnas”.

Wileńskie Seminarium Duchowne

Obecne Muzeum Dziedzictwa Kościelnego, ul. šv. Mykolo 9, Wilno, Litwa
7 września 1942 r. - 16 marca 1943 r.

W klasztorze Bernardynów w pobliżu kościoła św. Michała działało wileńskie litewskie seminarium księży, w którym ks. A. Lipniūnas wykładał 4 przedmioty: socjologię, teologię pastoralną, etykę i katechetykę. Ks. Alfons nie podążał za podręcznikiem, a mówił więcej o sprawach bieżących, opierając się na swoim doświadczeniu i formułując z niego wnioski.

Kościół św. Jana

W ostatniej dekadzie XX w. kościół św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty i Apostoła w Wilnie był w skrócie nazywany nie kościołem św. Jana, a św. Janów. Adres - ul. Šv. Jono 12, Wilno, Litwa
1940 - 16 marca 1943 r.

W 1940 roku arcybiskup wileński M. Reinys zaproponował ks. Alfonsowi, aby został kaznodzieją w kościele św. Jana. W kościele św. Jana słowa z kazań ks. Alfonsa brzmiały nadzwyczajnie mocno. Żeby posłuchać kazań ks. Alfonsa zbierali się nie tylko katolicy, ale także ludzie mniej religijni, ewangelicy i lewicowcy. W czasopiśmie „Naujoji Lietuva“ (tłum. „Nowa Litwa“) umieszczane były ogłoszenia porządku przyszłych kazań ks. Lipniūnasa w kościele. Kazań ks. Alfonsa w kościele słuchała ochrona sowiecka.
W 2016 r. w kościele św. Jana została poświęcona kaplica ks. Lipniūnasa.

Terytorium Małego getta

Obecnie - Plac Konstantinosa Sirvydasa w Wilnie, Litwa
1941 - 16 marca 1943 r.

Rozpoczęta w 1941 roku okupacja hitlerowska Litwy doprowadziła do zagłady większości ludności żydowskiej. Dawna dzielnica żydowska obejmowała również teren utworzonego we wrześniu 1941 roku Małego getta wileńskiego. Ks. Lipniūnas wiedział, co przeżywają ludzie żyjący w getcie, krytykował i zabraniał im kradzieży, rabowania żydowskich mieszkań i przywłaszczania rzeczy.

Mieszkanie Stefaniji Ladigienė przy ul. Trakų 11, Wilno

Zgodnie z obecną numeracją - ul. Trakų 10, Wilno, Litwa
1941 - 16 marca 1943 r.

Ks. Alfons często odwiedzał uhonorowaną tytułem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata Stefaniję Ladigienė i jej rodzinę. Mieszkanie Ladygienė było miejscem skupienia inteligencji, w którym żyła katolicka myśl oporu. W mieszkaniu gościł abp M. Reinys, ks. A. Lipniūnas, ks. L. Tulaba, poeci F. Kirša, J. Keliuotis, B. Sruoga itd. Obecnie przestrzeń dawnego mieszkania służy jako czytelnia biblioteczna.

Bazylika Archikatedralna w Wilnie i plebania

Pl. Katedros 2, Wilno, Litwa. Plebania - obecny Dom parafialny, ul. Tilto 1, Wilno, Litwa
1940 - 16 marca 1943 r.

Do wileńskiej bazyliki archikatedralnej ks. Alfons był zapraszany do wygłaszania kazań podczas rekolekcji. Na plebanii katedry odbywały się spotkania ks. Alfonsa z uczniami. Przywracając translacje mszy świętych w radiu litewskim, 28 lutego 1943 roku litewska administracja radiostacji „Vilniaus radijas“ planowała rozpocząć je od mszy odprawianej przez popularnego kaznodzieję ks. A. Lipniūnasa z archikatedry wileńskiej, jednak w wieczór poprzedzający, 27 lutego, naziści odwołali tę transmisję.

Więzienie w Wilnie

Obecne Muzeum okupacji i walk o wolność, ul. Aukų 2A, Wilno, Litwa
16 marca 1943 r. - 17 marca 1943 r.

Obecne Muzeum okupacji i walk o wolność w latach 1941-1944 funkcjonowało jako siedziba niemieckiej tajnej policji bezpieczeństwa (gestapo) i SD, jej więzienie, koszary wileńskiej jednostki specjalnej, która prowadziła akcje przeciwko ludności litewskiej.
16 marca 1943 roku hitlerowskie gestapo aresztowało ks. Alfonsa w jego domu w Wilnie i w trakcie wywożenia do obozu koncentracyjnego w Sztutowie ks. Lipniūnas mógł być przetrzymywany w tym więzieniu. W 2018 roku podczas swojej wizyty na Litwie papież Franciszek odwiedził to muzeum.

Żmudzkie seminarium duchowne księży w Kownie

ul. A. Jakšto 1, Kowno, Litwa
Lata 1925-1930

Jesienią 1925 r. A. Lipniūnas wstąpił do Żmudzkiego seminarium duchownego księży w Kownie. W seminarium uczęszczał do kółek: futurystów, harcerzy, sztuki i przyrody. Pozostał w pamięci przyjaciół jako młody człowiek pogrążony w książkach, zdyscyplinowany i chętny do dzielenia się swoją wiedzą na spotkaniach kół duchownych. Ks. Alfons Glaveckas wspomina swojego ucznia jako tego, który w seminarium szczególnie interesował się życiem społecznym Kościoła, a kiedy „...mówił lub modlił się, na jego wiecznie uśmiechniętej twarzy świeciła bogata dusza. A. Lipniūnas nie miał wielkich wrodzonych talentów jako mówca, ale jego słowo było żywe, proste, płonące miłością i przepełnione szlachetną prostotą”.

Wydział teologiczny uniwersytetu Witolda Wielkiego

ul. Gimnazijos 7, Kowno, Litwa
Lata 1926-1932

A. Lipniūnas studiował na Wydziale teologicznym Katedry teologiczno-filozoficznej Uniwersytetu w Kownie. 11 czerwca 1930 r. ukończył studia na Wydziale teologii i filozofii Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie i otrzymał dyplom ukończenia studiów teologicznych. 13 lutego 1932 r. w Kownie zdał egzaminy licencjatu teologicznego.

Archikatedra w Kownie

ul. Vilniaus 1, Kowno, Litwa
14 czerwca 1930 m.

14 czerwca 1930 r. metropolita Juozapas Skvireckas udzielił sakramentu kapłaństwa A. Lipniūnasowi w Archikatedrze kowieńskiej. Po ukończeniu seminarium zapisał on w swoim pamiętniku plan - „Czym się kierować po wyjściu do życia, aby ognisty, zdeterminowany duch nie ostygł, a apostolat się powiódł“.

Szkoła Nauk Społecznych i Politycznych Uniwersytetu w Lille

École des Sciences Sociales et Politiques de Lille, 42 rue Paul Duez, Lille, France
Lata 1935-1937

Biskup z Poniewieża K. Paltarokas w 1935 r. zaproponował ks. Alfonsowi, aby ten pogłębiał swoją wiedzę podczas studiów za granicą. W latach 1935-1937 Lipniūnas studiował socjologię w Szkole nauk społecznych i politycznych Uniwersytetu w Lille. Ukończył również roczny kurs w Szkole misjonarskiej (École des Missionnaires du Travail) w Lille.

Instytut katolicki w Paryżu

Institut Catholique de Paris, 21 Rue d‘Assas, Paris, France
Lata 1937-1939

W latach 1937-1939 ks. Lipniūnas studiował na Wydziale nauk społecznych Instytutu katolickiego w Paryżu, ukończył cztery kursy z socjologii. Wrócił ze studiów jako licencjat nauk społecznych, ekonomicznych i politycznych, ale nigdy nie ukończył pracy magisterskiej. Był pewien, że nie marnował czasu na próżno, kończąc 4-letnie studia we Francji, napisał do biskupa: „Sam wiem, że dyplomy niewiele znaczą, więc nie cenię ich zbytnio. Najważniejsza jest wiedza, a zwłaszcza umiejętność jej wykorzystania“.

Obóz koncentracyjny w Sztutowie

Ul. Muzealna 6, Sztutowo, Polska
26 marca 1943 r. - 25 stycznia 1945 r.

Po aresztowaniu w marcu 1943 roku na Litwie 46 litewskich intelektualistów, w dniach 26-27 marca (Lipniūnas 26 dnia) zostali oni przewiezieni do obozu koncentracyjnego w Sztutowie. Ks. Alfonsowi przydzielono numer więźnia 21 332.
Początkowo inteligencja litewska trafiła do drugiego bloku. Od maja zmieniły się okoliczności uwięzienia i przy udziale ks. Iły (lit. Yla) pozwolono ks. Lipiūnasowi organizować tajne życie religijne.
Wiadomo, że w styczniu 1945 r. około 500 więźniów ze Sztutowa uczestniczyło w tajnym życiu religijnym. Była to nielegalna działalność zagrożona karą śmierci. Ks. Lipniūnas ryzykował życiem. Czynności religijne prowadzono w blokach 8A, 8E i 11.

Przodkowo

Polska
Styczeń 1945 r.

25 stycznia 1945 roku rozpoczęła się ewakuacja obozu koncentracyjnego w Sztutowie. 11 tys. więźniów obozu koncentracyjnego pod nadzorem nazistów przeszło około 200 km przez śnieg i zimno długi Marsz Śmierci, który zakończył się w 11 marca 1945 roku w Pucku w Polsce.
Na terenie Przodkowa ks. Lipniūnasowi nie zabrakło odwagi i odprawiał Msze św. w kościele w Przodkowie. W pobliżu kościoła znajduje się zbiorowy grób męczenników Marszu Śmierci.

Łebno

Polska
Styczeń 1945 r.

Więźniowie Marszu Śmierci nocowali w Łębnie w dniach 29-30 stycznia1945 roku. Ks. Lipniūnas odprawił mszę w budynku szkolnym, gdzie modlił się za więźniów, którzy zginęli i zostali zabici podczas marszu. Szacuje się, że w okolicach Łębna i okolic podczas przemarszu więźniów Marszu Śmierci zginęło nawet kilkudziesięciu więźniów. Obecnie osada posiada jeden zbiorowy grób więźniów Sztutowa znajdujący się na cmentarzu miejskim.

Krępa Kaszubska

Polska

Krępa Kaszubska to jedno z najważniejszych miejsc Marszu Śmierci, które upamiętnia tragiczne losy osób uwięzionych w Sztutowie. W jednej z klas dawnej szkoły podstawowej w 2000 roku otwarto izbę pamięci, w której prezentowane są informacje o uczestnikach Marszu Śmierci, informacje historyczne, dokumenty, zdjęcia i inne pamiątki. W otwarciu tego małego muzeum uczestniczył także były więzień obozu koncentracyjnego w Sztutowie, dobry przyjaciel ks. Alfonsa Lipniūnasa - Mykolas Pečeliūnas.
Na tym terenie w czterech drewnianych barakach przez pięć tygodni przebywali więźniowie czwartej kolumny. Tutaj w 1945 roku ponad 300 więźniów zmarło z powodu wycieńczenia, nieludzkich warunków sanitarnych, głodu i wybuchu tyfusu.

Gęś

Polska
Od lutego 1945 r. do 9 marca

Więźniowie Sztutowa spędzili w miejscowości Gęś aż 5 tygodni. Więźniowie głodowali i marzli, bo ściany tymczasowych baraków składały się tylko z desek, a na zewnątrz było zimno. Wieczorem 21 lutego 1945 roku zmarł syn pierwszego prezydenta Łotwy, prof. Konstantinas Čakstė. Został pochowany w Gęsi, ksiądz S. Iła odmówił modlitwy za zmarłego. Chociaż K. Čakstė był protestantem, zmarłych chowali księża Lipniūnas i Iła, jak na chrześcijan przystało.
9 marca 1945 r. kolumna ewakuujących się więźniów została przepędzona z rejonu miejscowości Gęś w kierunku Pucka. Ostatni etap Marszu Śmierci był dla ks. Alfonsa szczególnie trudny, tu zaraził się tyfusem od innych więźniów.
We wsi Gęś, na terenie byłego obozu ewakuacyjnego, postawiono pomnik upamiętniający uczestników Marszu Śmierci. W centrum pomnika znajduje się tabliczka przypominająca bałtyckie złoto - bursztyn - na której wpisano numery więźniów, którzy zmarli w szpitalu, na przedniej większej części pomnika są odciśnięte różne wpisy więźniów obozu koncentracyjnego w Sztutowie, w których zachowały się fragmenty wskazujące na narodowość więźniów - polską, litewską, łotewską, rosyjską, niemiecką. Ścieżka prowadząca do pomnika wyłożona jest płytkami w kształcie krzyża, symbolizuje drogę cierpienia, jaką musieli pokonać więźniowie obozu koncentracyjnego w Sztutowie.

Kościół św. Piotra i Pawła w Pucku

Ul. Judyckiego 4, Puck, Polska
12 marca 1945 r.

Więźniowie Marszu Śmierci dotarli do Pucka 11 marca 1945 roku. Ostatnią noc w Pucku spędzili w opuszczonym budynku. Rankiem 12 marca więźniowie zostali uwolnieni przez wojska sowieckie, a naziści uciekli. Wśród nich i ks. Lipniūnas. Dzień uwolnienia zbiegł się z 40. urodzinami księdza. Grupa dopiero co uwolnionych skierowała się w stronę kościoła św. Piotra i Pawła w Pucku, gdzie ks. Alfons odprawił Mszę św. dziękczynną za uwolnienie.

Dom Urszuli Jankowskiej

Ul. Jana III Sobieskiego 5, Puck, Polska
Marzec 1945 r.

Wdowa Urszula Jankowska, której mąż został zastrzelony przez Niemców w 1939 roku, zgodziła się na udzielenie schronienia ks. Lipniūnasowi, który zamieszkał w pięknym salonie jej domu. Przyjaciele litewscy, którzy przybyli go odwiedzić, zastali ks. Alfonsa spokojnego, zamyślonego i małomównego. Spędzał więcej czasu w pokoju czytając, modląc się. Z tego domu osłabiony ksiądz z powodu tyfusu plamistego został przewieziony przez współwięźniów do szpitala w Pucku.

Szpital w Pucku

Ul. 1 Maja 13A, Puck, Polska
28 marca 1945 r.

Po zachorowaniu na tyfus podczas Marszu Śmierci ks. Lipniūnas pod koniec marca 1945 r. został przyjęty do szpitala w Pucku, który był obsługiwany przez samych więźniów.
Wspomnienia księdza Iły boleśnie opisują ostatnie godziny ks. Lipniūnasa: „Cienie śmierci na twarzy naszego Alfonsa. Oczy bez śladów życia. Wzrok przerażający, usta otwarte, ledwo może oddychać. [...] Źrenice odwróciły się w moim kierunku. Jego dłonie nie są już w stanie się spleść, ale czuję, jak jego klatka piersiowa porusza się jeszcze trudniej. Staram się podawać okruchy Komunii łyżką wody. Nie połyka. Co za ból na twarzy! Rozumiem: tak bardzo chciałby Go teraz przyjąć. „Alfonsie, Alfonsie!” - z trudem powstrzymuję łzy. Siedzę przy nim, trzymając go za rękę. A on odwraca się i chce coś powiedzieć. Wargi ledwo się poruszają, oczy ledwo się obracają. Pochylam się naprawdę blisko - może usłyszę jego ostatnie słowo. Nic! Kaszle i dusi się. Obawiam się, że każda minuta może go udusić. Znowu na mnie patrzy. Tym razem jego usta nie próbują nic powiedzieć. Na rzęsach wiszą tylko dwie duże łzy. Głaszczę go po dłoni i próbuję go uspokoić. Łzy spływają mi po policzkach - ostatnie łzy pożegnania! A jego oczy gasną.“
W południe 28 marca 1945 r. ks. Alfons Lipniūnas zmarł w szpitalu w Pucku.

Cmentarz w Pucku

Aleja Lipowa 5, Puck, Polska
31 marca 1945 r.

Po śmierci ks. Alfonsa spotkano się z trudnościami ze strony władz cywilnych, nikt nie chciał zorganizować osobnego pogrzebu, nawet chrześcijańskiego i uroczystego, i nie chciał wyrazić zgody na pochowanie go na cmentarzu miejskim.
Zmarłych chowano we wspólnym grobie, ale więźniowie zgodzili się, że ks. Lipniūnas, który miał opinię męczennika, pochowany zostanie w osobnym grobie i jak na duchownego przystało. Na prośbę byłych więźniów Sztutowa polski milicjant wykonał kilka zachowanych do dziś zdjęć z pogrzebu.
Ks. A. Lipniūnas został pochowany w Wielką Sobotę, 31 marca 1945 roku na cmentarzu w Pucku. Zadbano o grób, postawiono pomnik, złożono kwiaty i ofiarowano modlitwy. W 1971 r. ks. S. Iła zbudował nowy pomnik.

Aula Akademii św. Kazimierza

St. Casimir Academy Auditorium, 2601 W. Marquette Rd. Chicago, IL 60629, USA

13 czerwca 1933 roku ks. A. Lipniūnas przybył do Chicago. 16 czerwca uczestniczył w obchodach w auli Akademii św. Kazimierza, gdzie Bronius Balutis, poseł nadzwyczajny Litwy i minister pełnomocny w USA, wręczył Matce Marii Kaupas, przełożonej generalnej Zgromadzenia sióstr kazimierowskich, order Wielkiego księcia litewskiego Giedymina. W uroczystości wzięło udział prawie 200 gości.

Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny, sala parafialna oraz plebania

Nativity BVM Church, Parish Hall, and Rectory, 6812 S. Washtenaw Ave. Chicago, IL 60629, USA

Podczas pobytu w Chicago w 1933 r. ks. Lipniūnas zamieszkał na plebanii parafii Narodzenia Najświętszej Marii Panny. 18 czerwca wygłosił kazanie z okazji święta Bożego Ciała podczas sumy.
Podczas wizyty w Chicago ks. Lipniūnas uczestniczył w imieninach wikariusza parafii Narodzenia Najświętszej Marii Panny, ks. Piotra Katauskasa, które odbyły się 2 lipca 1933 r. Przed rozpoczęciem kolacji odmówił on modlitwę, a podczas kolacji przekazał życzenia z Litwy.
W dniach 8-10 sierpnia 1933 r. odbył się 21 Sejm „Vyčiai”. Zaczął się o 9 rano Mszą św. w kościele parafialnym Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Chicago. Ks. Lipniūnas, który był dyrektorem młodzieżowym diecezji poniewieskiej, reprezentował 70 tys. członków organizacji „Pavasarininkai” i został upoważniony do przedstawienia sejmowi aktu jedności Pavasarininkai - Vyčiai. Obie organizacje dążyły do tych samych celów - odnowienia wszystkiego w Chrystusie i podniesienia dobrobytu swojego narodu. Ks. Lipniūnas wygłosił w sejmie przemówienie gratulacyjne od organizacji „Ateitinkai”, Stowarzyszenia Kobiet, organizacji „Angelaičiai” i osobiście od prof. Pranasa Dovydaitysa, prof. Józefa Ereto i dr. Jona Leimana. Wieczorem w sali parafialnej odbył się bankiet.

Kościół św. Jerzego (wzburzony)

St. George Church (demolished), 33rd Pl. and Lituanica St., Chicago, IL 60608, USA

Ks. Lipniūnas uczestniczył w 25. rocznicy kapłaństwa prel. Mikołaja Krusza, która miała miejsce 18 czerwca 1933 r. w Chicago w sali parafialnej św. Jerzego po porannym nabożeństwie w kościele. Wzięło w nim udział około 600 gości. Kościół rozebrano w 1990 roku. Obecnie nadal stoi szkoła z salą parafialną.

---

Sala parafialna św. Jerzego oraz szkoła (St. George Parish Hall and School, 32nd Place and Lituanica St. Chicago, IL 60608, USA).

Ogród Biruty

Birutė Picnic Grove, Archer Ave. and 79th Ave., Justice, IL 60548, USA

Majówka „Stuletniego postępu“, zorganizowana przez amerykańską gazetę litewską Draugas (tłum. Przyjaciel) miała miejsce 9 lipca 1933 roku w Chicago w Ogrodzie Biruty, przy Archer i 79 ulicy, na przedmieściach Justice. Ks. Lipniūnas wygłosił tam przemówienie. Plac majówkowy został wcześniej nawodniony, aby uniknąć kurzu, a właściciele ciężarówek wozili uczestników Majówki za niewielką opłatą.

Ogród Ruty

Rūta Picnic Grove, 2339 W. 23rd Pl., Chicago, IL 60608, USA

Komitet organizacyjny Majówki „Postępu stulecia“ amerykańskiej gazety litewskiej Draugas przygotował kolację dla wszystkich pracowników, sponsorów i kierowców ciężarówek, uczestniczących w organizowaniu Majówki. Uhonorowani zostali także goście z Litwy, w tym ks. Lipniūnas. Hołd odbył się 11 lipca 1933 roku w Ogrodzie Ruty w Chicago.

Sala parafialna św. Antoniego

St. Anthony Parish Hall, 49th Ct. and 15th St., Cicero, IL 60804, USA

Litewska organizacja „Vyčiai” wraz z chicagowskim kołem Związku kobiet przygotowały przyjęcie i hołd dla przedstawicieli organizacji „Pavasarininkai” z Litwy 14 lipca 1933 roku w sali św. Antoniego w Cicero. Gośćmi honorowymi byli adw. Stasys i Adelė Gabaliauskai, ks. Alfonsas Lipniūnas, ks. Matasa Šermukšnis i ks. Kazimierz Matulaitis, MIC. Do udziału, w tym do spotkań i interakcji z gośćmi, szczególnie zachęcano młodzież.

Sala nauk Światowej wystawy w Chicago

(Chicago World Fair 1933 (Century of Progress International Exhibition) Hall of Science Burnham Park (approximately between 14th and 18th Streets) 1200-5700 S. Jean-Baptiste Pointe DuSable Lake Shore Dr. Chicago, IL 60615, USA)

16 lipca 1933 r. ks. Lipniūnas uczestniczył w wystawie „Postępu stulecia” w trakcie Dnia litewskiego w Chicago. Uroczystość odbyła się na terenie placu Sali nauk nad brzegiem jeziora Michigan. Program składał się z części akademickiej z wykładami oraz części muzycznej z pieśniami, koncertami i tańcami. Były też mecze sportowe. Uczestnicy z Litwy: ks. Antanas Deksnys, ks. dr. Kazimierz Matulaitis, MIC, ks. Matas Šermukšnis, adw. Stasys i Adelė Gabaliauskai.

Hotel Knickerbocker

(presently Millennium Hotel Knickerbocker), 163 E. Walton Pl., Chicago, IL 60611, USA)

17 lipca 1933 r. z okazji wystawy „Postępu stulecia“ odbył się Bankiet Dnia litewskiego w hotelu Knickerbocker w Chicago. Wzięli w nim udział goście z Litwy, w tym ks. Lipniūnas. Planowany program został zmieniony w związku z tragiczną śmiercią pilotów kapitana Steponasa Dariusa i porucznika Stasisa Girėnasa.

Hotel Shoreland

5454 South Shore Dr. Chicago, IL 60615, USA

Amerykańskie Stowarzyszenie prawników litewskich przygotowało przyjęcie na cześć gości, którzy przybyli z daleka na Wystawę Litewskich Dni „Postępu stulecia”, wśród nich ks. Lipniūna Bardzo udana kolacja odbyła się 19 lipca 1933 roku w hotelu Shoreland w Chicago.

Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP oraz sala parafialna

Immaculate Conception Church and Parish Hall, 4400 S. California Ave., Chicago, IL 60632, USA

9 sierpnia 1933 w sali parafialnej Niepokalanego Poczęcia NMP wystawiono sztukę Andriusa Šelmystė w reżyserii ks. Antoniego Valančiusa. Część muzyczną tego wieczoru wykonał chór Vyčiai Dainos (tłum. Piosenki) pod kierownictwem muz. Józefa Sauris.

Audytorium McKinley Park

McKinley Park Field House Auditorium, 2210 W. Pershing Rd., Chicago, IL 60609, USA

23-ci Kongres Litewskiej Federacji Rzymskokatolickiej Ameryki rozpoczął się 22 sierpnia 1933 r. Mszą św. w kościele parafialnym św. Jerzego w Chicago.
Pierwsza sesja rozpoczęła się następnego dnia o 9 rano w audytorium McKinley Park. Ks. Lipniūnas wypowiedział słowo powitania. Został wybrany honorowym przewodniczącym i zaproszony do prezydium. Druga sesja rozpoczęła się o godzinie 14.00. Ks. Lipniūnas miał specjalne upoważnienie od Litewskiego Centrum Akcji Katolickiej do udziału w zjeździe i pozdrowienia go w imieniu Centrum. Wygłosił wykład „Rok Święty i Akcja Katolicka“. Dyskutanci: ks. M. Kazėnas, dr. Petras Atkočiūnas i redaktor Antanas Kneižys kontynuowali poruszone przez ks. Lipniūnasa tematy.
W sali parafii Niepokalanego Poczęcia NMP odbył się program artystyczny. Pierwszą część wykonał chór Vyčiai Dainos, a drugą wykonał zespół 17 osób, który wykonał zabawną dwuaktową operetkę „O, Daktare!“ („O, Panie doktorze!“) pod kierownictwem muz. Józefa Sauris.